Στόχος της Έκθεσης 

Ο στόχος της έκθεσης είναι να συνοψίσει τα αποτελέσματα των δυο εργαστηρίων ανοιχτού διαλόγου. Στην συνέχεια η έκθεση αυτή θα χρησιμοποιηθεί από την ομάδα του έργου έτσι ούτως ώστε να αναπτυχθεί το διδακτικό υλικό σύμφωνα με τις ακόλουθες θεματικές: 

• Συνειδητοποιημένοι Καταναλωτές Πληροφοριών 
• Ανθεκτικοί Ψηφιακοί Πολίτες 
• Υγιής Επικοινωνία στον κόσμο των ψηφιακών μέσων 
• Δικαιώματα του Διαδικτύου 
• Ψηφιακοί Ηγέτες 

Χρησιμοποιώντας την συνοπτική αυτήν έκθεση επιτυγχάνετε η δημιουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του έργου η οποία είχε ως κύριο στόχο να σχεδιαστεί από τους νέους για τους νέους. 

Περιγραφή Εργαστηρίων 

Μέσω της πρώτης Δέσμης Εργασίας (ΔΕ1) διεξάχθηκαν δύο εργαστήρια ανοιχτού διαλόγου με νέους, καθοδηγούμενα από την έμπειρο Διαμεσολαβήτρια Διαλόγου της ομάδας «Νέοι: Ηγέτες του Ψηφιακού Κόσμου». Μέσα από τα δύο εργαστήρια διαλόγου οι νέοι είχαν την ευκαιρία να εκφράσουν τους προβληματισμούς τους, τις προσωπικές τους εμπειρίες, αλλά και ιδέες ως προς την ανάπτυξη της ψηφιακής τους ανθεκτικότητας. 

Τα δύο εργαστήρια διεξάχθηκαν διαδικτυακά, μέσω του εργαλείου ΖΟΟΜ με 2 διαφορετικές ομάδες στόχου. Το πρώτο εργαστήριο είχε ομάδα στόχου νέους από την Λευκωσία και το δεύτερο ομάδα στόχου νέους από την Λεμεσό. Και τα δύο σεμινάρια είχαν διάρκεια ενάμισι ώρα το καθένα και συμμετείχαν συνολικά και στα δύο εργαστήρια 37 νέοι. 

Κατά την διάρκεια των δύο αυτών εργαστηρίων, μέσα από αυτές τις προαναφερθέντες θεματικές οι νέοι συζήτησαν τις γνώσεις τους σχετικά με τις δεξιότητες που χρειάζονται για να εντοπίσουν τους διαδικτυακούς κινδύνους, τις αποτελεσματικές συμπεριφορές που απαιτούνται για να μπορούν να αλληλοεπιδρούν με σεβασμό και πώς μπορούν να αναπτύξουν ανθεκτικότητα στον ψηφιακό κόσμο. 

Φωτογραφίες εργαστηρίων 

Δείγμα Ερωτήσεων 

1. Τι σημαίνει για εσάς o όρος φηφιακός κόσμος; 
2. Ποιοι ειναι πιθανοί κινδύνοι για τους νέους στο διαδίκτυο; 
3. Τι χρειάζονται οι νέοι για να μάθουν να αλληλεπιδρούν με σεβασμό στο διαδίκτυο; 
4. Τι χρειάζονται οι νέοι για να ανατπύξουν ανθεκτικότητα στον ψηφιακό κόσμο; 
5. Ως μέρος του έργου έχουμε σκοπό να αναπτύξουμε 5 διαδικτυακά έργαλεία με τις ακόλουθες θεματικές: α) Συνειδητοποιημένοι Καταναλωτές Πληροφοριών, β) Ανθεκτικοί Ψηφιακοί Πολίτες, γ) Υγιής Επικοινωνία στον κόσμο των ψηφιακών μέσων, δ) Δικαιώματα του Διαδικτύου και ε) Ψηφιακοί Ηγέτες. Θα θέλαμε να μάθουμε απο εσάς τι χρειάζονται οι νέοι ως ενημέρωση πανω σε κάθε ενα απο τα θέματα. 

1. Συνειδητοποιημένοι Καταναλωτές Πληροφοριών
   1. Τι χρειάζονται οι νέοι να γνωρίζουν για να είναι Συνειδητοποιημένοι Καταναλωτές Πληροφοριών 
2. Ανθεκτικοί Ψηφιακοί Πολίτες
   • Πως μπορούμε να εκπαιδεύσουμε τους νέους να αποκτήσουν ανθεκτικότητα στον ψηφιακό κόσμο; 
3. Υγιής Επικοινωνία στον κόσμο των ψηφιακών μέσων
   • Πως μπορούμε να ενθαρρύνουμε τους νέους να έχουν υγιής επικοινωνία στον κόσμο των ψηφιακών μέσων;
4. Δικαιώματα του Διαδικτύου
   • Τι δικαιώματα χρειάζονται να γνωρίζουν οι νέοι στο διαδίκτυο; 
5. Ψηφιακοί Ηγέτες 
   • Τι θα βοηθούσε τους νέους να γίνουν ηγέτες του Ψηφιακού Κόσμου 

Αποτελέσματα Εργαστηρίων 

‘Εννοια ορολογίας «ψηφιακού κόσμου» για τους νέους 

• Μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ιδιαίτερα σε περιόδους εγκλεισμού, μειώνει τα συναισθήματα μοναχικότητας και αποξένωσης των νέων. Δίνουν επίσης την δυνατότητα δημιουργίας δεσμών με άτομα που μπορεί να βρίσκονται σε μεγάλη γεωγραφική απόσταση. 
• Μηχανή αναζήτησης. Δυνατότητα διεύρυνσης των γνώσεων και των πνευματικών οριζόντων του ατόμου και δυνατότητα ενημέρωσης για οτιδήποτε συμβαίνει στον κόσμο. 
• Δυνατότητα ανάπτυξης δεξιοτήτων των νέων. Οι νέοι-χρήστες μπορούν να συμμετάσχουν σε διαδικτυακά σεμινάρια και μαθήματα που πραγματοποιούνται σε οποιονδήποτε σημείο του κόσμου
• Εύκολη πρόσβαση σε ψυχαγωγικό περιεχόμενο, από το σπίτι, μέσω π.χ. της παρακολούθησης βίντεοκλιπ και μέσω της ενασχόλησης με εφαρμογές ψυχαγωγικού χαρακτήρα όπως τα διαδικτυακά παιχνίδια 
• Ένας κόσμος που κυριαρχείται και κινείται από ένα μικρό αριθμό εταιρειών, εξυπηρετώντας τα συμφέροντα τους 
• Ένας πρόσφατος και ανεξέλεγκτος κόσμος μέχρι στιγμής. Μία επέκταση της πραγματικής ζωής, της πολιτικής και της οικονομίας. 

Πιθανοί κίνδυνοι για τους νέους στο διαδίκτυο 

• Παραπληροφόρηση. Παρουσίαση διάφορων ψευδών, αναληθών ή τροποποιημένων πληροφοριών σε ιστοσελίδες και κοινωνικές πλατφόρμες, με αποτέλεσμα να επηρεάζουν και να παραπλανούν τη κρίση των νέων. Οι νέοι-χρήστες, δεν έχουν τα εργαλεία να διαχωρίζουν ποιες πληροφορίες είναι ψευδείς, εάν η είδηση είναι από ανεξάρτητη πηγή ή εάν εξυπηρετεί πολιτική προπαγάνδα ή/και τα ενδιαφέροντα μιας εταιρείας. Επίσης, παρατηρείτε ότι τα τελευταία χρόνια οι θεωρίες συνωμοσιολογίας αυξάνονται κατακόρυφα μέσω του διαδίκτυού δημιουργώντας αισθήματα φόβου, αβεβαιότητας και «παγίδευσης» στους νέους. 
• Υπερπληροφόρηση. Οι νέοι δεν έχουν ούτε τον χρόνο ούτε τα κατάλληλα εργασία για να μπορούν να επεξεργαστούν τον όγκο των πληροφοριών που λαμβάνουν καθημερινά 
• Ασφάλεια των νέων όσον αφορά διαδικτυακή σεξουαλική παρενόχληση (διαδικτυακή ανταλλαγή σεξουαλικών μηνυμάτων και φωτογραφιών, διάδοση υλικού παιδικής κακοποίησης, συνωστισμός εμπορίου ανθρώπινης σαρκός και αλίευση θυμάτων σεξουαλικής κακοποίησης). 
• Έκθεση σε εικόνες βίας. Η συνεχής έκθεση των νέων σε εικόνες βίας μπορούν να οδηγήσουν στην εξομάλυνση προβλημάτων όπως ο εξτρεμισμός και η κακοποίηση, με αποτέλεσμα οι νέοι να μην είναι σε θέση να αντιλαμβάνονται την σοβαρότητα και την επικινδυνότητα του προβλήματος. 
• Κίνδυνοι ηλεκτρονικής παρείσφρησης 
• Διαδικτυακός εκφοβισμός. Με την αύξηση της χρήσης του κυβερνοχώρου, αυξάνεται παράλληλα και ο διαδικτυακός εκφοβισμός. Οι νέοι τις πλείστες φορές δεν γνωρίζουν πως να αντιμετωπίσουν τον διαδικτυακό εκφοβισμού και πολλές φορές δεν γνωρίζουν καν ότι υπήρξαν θύμα εκφοβισμού. 
• Αίσθημα ανωνυμίας στο διαδίκτυο. Η ανωνυμία, τα ψευδώνυμα και τα ψεύτικα προφίλ στο διαδίκτυο αποτελούν πλέον μείζον ζήτημα το οποίο προκαλεί αρκετά νομικά ζητήματα: διαδικτυακό εκφοβισμό, παραπλανήσεις, διαδικτυακή εκμετάλλευση. Λόγω της ανωνυμίας αρκετοί χρήστες πιστεύουν ότι μπορούν να αποφύγουν τις συνέπειες των πράξεων τους. Επίσης λόγω της ανωνυμίας παρατηρείτε οι νέοι-χρήστες να έχουν διαφορετική συμπεριφορά μέσα στον κυβερνοχώρο σε σχέση με την πραγματική τους ζωή. 
• Δημιουργία στερεότυπων και trends. Η λειτουργία των κοινωνικών δικτύων και τα μηνύματα που εκπέμπουν παίζουν σημαντικό ρολό στην κατασκευή προκαταλήψεων. Παρατηρείτε ότι η έκθεση σε εξιδανικευμένες διαφημίσεις, οι οποίες παρουσιάζουν μη ρεαλιστικά ιδεώδη κοινωνικής ομορφιάς, τρόπους ζωής και άλλων trends, οδηγούν στην καλλιέργεια αρνητικής στάσης προς την διαφορετικότητα και σε αύξηση αρνητικής διάθεσης στους νέους, δημιουργώντας αισθήματα σύγκρισης προς τα πρότυπα που προβάλλονται στα μέσα κοινωνικά δικτύωσης. 
• Εθισμός στον διαδικτυακό κόσμο. Ιδιαίτερα στους νέους παρατηρείτε δυσκολία στο να διαχωρίζουν τον πραγματικό από τον ψηφιακό κόσμο 

Αλληλεπίδραση νέων με σεβασμό στο διαδίκτυο 

• Ανάπτυξη ικανοτήτων και εργαλείων για τους νέους 
• Καμπάνιες ενημέρωσης 
• Εταιρείες πληροφορικής που αξιολογούν το περιεχόμενο που κοινοποιείται. Σε περίπτωση ανίχνευσης ρητορική μίσους θα διαγράφεται άμεσα η κοινοποίηση. Όταν στο περιεχόμενο περιέχει πληροφορίες που θα μπορούσαν να επηρεάσουν άλλα άτομα, ο ενεργός χρήστης να ενημερώνεται σχετικά με τις επιρροές που μπορεί να έχει η κοινοποίηση του προς άλλα άτομα 
• Εκπαίδευση των γονέων για την υγιή επικοινωνία στο διαδίκτυο 
• Ενημέρωση των νέων (από νεαρή ηλικία) μέσω της οικογένειας και το εκπαιδευτικό σύστημα για την σημασία του σεβασμού στο διαδίκτυο 
• Οι νέοι να ενθαρρύνονται να έχουν υγιή διαδικτυακή συμπεριφορά 

Ψηφιακά εργαλεία

Ως μέρος του έργου έχουμε σκοπό να αναπτύξουμε 5 διαδικτυακά έργαλεία με τις ακόλουθες θεματικές. Οι νέοι δώσαν τις δικές τους απόψεις ως προς την ανάπτυξη των εργαλειών. Πιο κάτω παρουσιάζουμε τις ιδεές των νέων σε σχέση με τα εργαλεία.

1. Συνειδητοποιημένοι Καταναλωτές Πληροφοριών
   • Ανάπτυξη κριτικής σκέψης (α) να είναι σε θέση να αναγνωρίζουν αξιόπιστές και έγκυρες πηγές πληροφόρησης (β) να συγκρίνουν ειδήσεις/πληροφορίες/άρθρα χρησιμοποιώντας διαφορετικές πηγές (γ) να εντοπίζουν ψευδείς και παραποιημένες ειδήσεις
   • Δημιουργία διαδικτυακών εργαλείων που θα λειτουργούν ως φίλτρο πληροφοριών
   • Παρουσίαση στατιστικών αποτελεσμάτων και προβολή πραγματικών ιστοριών, οι οποίες θα καυστηριάζουν κοινωνικά προβλήματα που αφορούν τους νέους
2. Ανθεκτικοί Ψηφιακοί Πολίτες
   • Δημιουργία εκστρατειών ενημέρωσης του κοινού σχετικά με την αποφυγή της διαδικτυακής παρενόχλησης
   • Προβολή πραγματικών εμπειριών, για να υπάρξει ταυτοποίηση μεταξύ του νέου-χρήστη με τα θύματα των περιπτώσεων που προβάλλονται «δεν θα συμβεί σε εμένα»
   • Ενημέρωση και εκπαίδευση των γονέων αναφορικά με την σωστή χρήση του διαδικτύου και τους κινδύνους που περιλαμβάνει
3. Υγιής Επικοινωνία στον κόσμο των ψηφιακών μέσων
   • Καμπάνιες ενημέρωσης μέσω οπτικού υλικού, που να έχει ως στόχο να προβληματίσει τους νέους σχετικά με τους τρόπους που εκφράζουν τις πεποιθήσεις τους
   • Προβολή πραγματικών εμπειριών από άτομα που ήταν θύμα εκφοβισμού κτλ. με σκοπό να παρουσιάσει τις επιπτώσεις που μπορεί να προκαλέσουν οι συμπεριφορές των νέων και να τονίσει ότι οι διαδικτυακές πράξεις έχουν τις ίδιες επιπτώσεις στο άτομο
   • Περισσότερες ευκαιρίες για διάλογο μεταξύ των νέων στο διαδίκτυο
   • Ενημέρωση των νέων για την σωστή ομιλία στο διαδίκτυο, ιδιαίτερα προς ευάλωτες ομάδες ανθρώπων
   • Ενημέρωση και εκπαίδευση των γονέων δίνοντας τους παραδείγματα μιας υγιής επικοινωνίας στο διαδίκτυο
   • Εκπαίδευση του κοινού ποιες διαδικτυακές ενέργειες ανήκουν στα ποινικά αδικήματα. Δημοσίευση διαδικτυακών εγκλημάτων και η ποινική αντιμετώπιση των θυτών
4. Δικαιώματα του Διαδικτύου
   • Οι νέοι πρέπει να γνωρίζουν το δικαίωμα τους για ελευθερία έκφρασης, αλλά και να γνωρίζουν ότι η ελευθερία του ενός σταματά εκεί που αρχίζει η ελευθερία του άλλου ατόμου. Σημαντική είναι η ενημέρωση των νέων και για την ρητορική του μίσους, πως να μπορούν να την διαχωρίσουν από την ελευθερία του λόγου και τι μπορούν να κάνουν εάν βιώσουν ρητορική μίσους.
   • Δικαίωμα σεβασμού, κατάλληλη συμπεριφορά στον διαδικτυακό κόσμο και κατανάλωση πληροφοριών
   • Δικαίωμα ασφάλειας στο διαδίκτυο και την κυριότητα των προσωπικών δεδομένων. Ενημέρωση των νέων πως να αντιμετωπίζουν τον διαδικτυακό εκφοβισμό, την κλοπή ή/και χρησιμοποίηση της ταυτότητας, των προσωπικών πληροφοριών ή των φωτογραφιών τους.
   • Ενημέρωση των νέων σε ποιους μπορούν να απευθυνθούν όταν υπάρξουν θύμα στον διαδίκτυο («αστυνομία» του κυβερνοχώρου)
5. Ψηφιακοί Ηγέτες
   • Χρησιμοποίηση των κοινωνικών δικτύων ως μέσω κοινοποίησης θετικών πράξεων
   • Ενημέρωση των νέων σχετικά με τα εργαλεία που διατεθεί το διαδίκτυο, το οποία μπορούν να τους βοηθήσουν να ξεκινήσουν θετικές καμπάνιες και διαδικτυακές προκλήσεις (challenges)
   • Εκπαίδευση και ενημέρωση των influencers αναφορικά με την υγιή επικοινωνία και χρήση του ψηφιακού κόσμου
   • Ανάπτυξη εργαλείων ατομικής ψυχικής ανεκτικότητας για να είναι οι νέοι σε θέση να αντιμετωπίζουν επιθέσεις στο διαδίκτυο
   • Νέες και επικαιροποιημένες νομοθεσίες που αφορούν την ψυχική υγεία των νέων στο διαδίκτυο